Sinds kort is de antibioticabarometer in alle EMD-pakketten beschikbaar. Daarnaast zijn recent 3 NRKP-indicatoren (Nationale Raad voor KwaliteitsPromotie, RIZIV) voor het doelmatig voorschrijven van antibiotica door huisartsen gepubliceerd in het Staatsblad. Hoewel beide initiatieven gericht zijn op het verbeteren van de kwaliteit van het voorschrijven van antibiotica, staan deze volledig los van elkaar.
De antibioticabarometer is geen controle-instrument. Hoewel deze barometer mede tot stand kwam met financiële steun van het RIZIV, gaat het om een onafhankelijk academisch initiatief ontwikkeld door en voor huisartsen op basis van beschikbare gegevens in het medisch dossier met directe koppeling aan indicaties. De antibioticabarometer is bedoeld als hulpmiddel voor huisartsen om te reflecteren over de eigen kwaliteit van zorg op niveau van de praktijk. Deze barometer zal verder geoptimaliseerd worden om te beantwoorden aan de noden van de dagelijkse huisartsenpraktijk. De data op praktijkniveau zijn enkel beschikbaar voor de eigen praktijk; ze worden op hoger niveau enkel gebruikt als vergelijkingsmiddel door de gegevens anoniem samen te voegen.
De NRKP-indicatoren omvatten een verantwoordingsdrempel voor het voorschrijfgedrag van antibiotica door huisartsen. Ze werden ontwikkeld op basis van beschikbare gegevens van voorschriften van terugbetaalde geneesmiddelen zonder directe koppeling met indicaties. Dit op basis van vorige aanbevelingen van de NRKP en BAPCOC aangevuld met gedetailleerde data-analyses door de Dienst voor Geneeskundige Evaluatie en Controle van het RIZIV. De NRKP-indicatoren willen zowel tonen wie goed voorschrijft als duidelijk maken bij wie verbetering gewenst is. Tegen midden april 2024 zal het RIZIV aan elke huisarts doorgeven waar hij/zij zich vóór de publicatie van deze indicatoren in het Staatsblad situeerde. Dit geldt als basismeting en zal vervolgens jaarlijks herhaald worden en waar nodig gepaard gaan met individuele remediëring. Indicatoren van manifeste afwijking van goede medische praktijk vormen één van de hefbomen om te komen tot meer appropriate care: de juiste zorg, op de juiste plaats, tegen de juiste prijs.
Voor vragen kan u terecht bij: indic.dgec.secm@riziv-inami.fgov.be
Andere flankerende maatregelen die optimaal voorschrijfgedrag van antibiotica ondersteunen zijn ondermeer:
- BCFI e-learning “Antibiotica bij luchtweginfecties? De BAPCOC-gids biedt hulp!”
- TRACE en GRACE-INTRO e-learning “Veilig minder antibiotica”
- MFO “Veilig minder antibiotica”
- Verplichte aflevering en tarificatie van antibiotica per eenheid (geplande uitrol eind 2024)
- Het PSS-project antibiotica (Prescription Search Support, RIZIV) (geplande uitrol eind 2024 – begin 2025)
Onderstaande
tabel geeft een overzicht van de belangrijkste
verschillen tussen de antibioticabarometer en de NRKP-indicatoren van het
RIZIV.
|
Antibiotica barometer
|
NRKP-indicatoren antibiotica
|
Doel
|
Ondersteunen van
huisartsenpraktijken, dit is geen controle-instrument.
|
Vastleggen van
verantwoordingsdrempels voor het voorschrijfgedrag van antibiotica (met jaarlijkse
evaluatie en individuele feedback met eventuele controle à posteriori door de
Dienst Geneeskundige Evaluatie en Controle (DGEC)).
|
Reden
|
Motivatie voor
kwaliteitsvol voorschrijven van antibiotica door inzicht te bieden in het
voorschrijfgedrag van de eigen praktijk.
|
België is binnen
de EU één van de grootste antibioticaverbruikers. Het Rekenhof en de Europese
commissie dringen aan op het instellen van indicatoren van manifeste
afwijking.
|
Ontwikkelproces
|
Door en voor
huisartsen.
|
Door de NRKP op
voorstel van de Dienst voor Geneeskundige Evaluatie en Controle (RIZIV).
|
Indicatoren gebaseerd op
|
Gegevens in het elektronisch medisch dossier over indicaties en
voorschriften (uitgesteld voorschrift telt wel mee).
|
Gegevens van afgeleverde
terugbetaalde geneesmiddelen (uitgesteld voorschrift telt niet mee).
|
Niveau
data-collectie
|
Huisartsenpraktijk (samengevoegd).
|
Individuele huisarts.
|
Niveau
beschikbaarheid data
|
Gegevens op praktijkniveau zijn enkel toegankelijk voor de huisartsen
van de eigen praktijk.
|
Gegevens van de individuele arts zijn enkel toegankelijk voor het
RIZIV.
|
Condities
beschikbaarheid data
|
Vrijblijvend, na inschrijven voor deelname aan de barometer via het
EMD. Uitschrijven is mogelijk.
|
Automatisch.
|
Wanneer zijn de data beschikbaar voor welke
periode
|
Elk kwartaal voor de periode van de afgelopen 3 maanden.
|
Elk jaar tegen midden april voor
de data van de afgelopen 5 jaren.
|
Voor vragen kan u terecht bij
|
huisartsenbarometers@kuleuven.be
|
indic.dgec.secm@riziv-inami.fgov.be
|
De antibioticabarometer wordt mogelijk gemaakt met financiële steun van het RIZIV, de technische realisatie door INTEGO/KU Leuven/Healthdata/alle EMD-ontwikkelaars en de inhoudelijke ondersteuning door Cebam (EBM-indicatoren) en het FOD-implementatieproject antibiotica stewardship met steun van de FOD Volksgezondheid en het Evikey-netwerk.